Dù bận rộn đến đâu với việc chinh phục đỉnh Phan-Si-Păng hùng vĩ, ngắm núi Hàm Rồng thơ mộng, hay bị quyến rũ bởi sự kỳ vĩ ở “Cổng Trời”,  nhất định bạn phải dành thời gian ghé bản làng Lao Chải yên bình. Nằm cách thị trấn Sapa khoảng 7km, dọc theo phố Cầu Mây, rẽ sang Mường Hoa, bạn sẽ đến Lao Chải nằm ở thung lũng của dãy Hoàng Liên Sơn và Núi Hàm Rồng. Lao Chải  nổi tiếng với những thửa ruộng bậc thang của đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây

Vào khoảng thời gian từ tháng 9 đến tháng 4 năm sau là "mùa" của Lao Chải. Đó là lúc bản Lao Chải đẹp nhất. Thời điểm này, Lao Chải đang mùa thu ,những thửa ruộng bậc thang cao chót vót từ thung lũng sâu vắt lên lưng chừng trời vàng rực màu lúa chín. Mùa thu Lao Chải không chỉ có tiết thời ấm áp mà còn là mùa của lúa vàng, của tiếng gọi mời du khách.

Mùa này sương khá nhiều nhưng không quá dày đặc và cũng nhanh chóng tan đi khi mặt trời lên cao. Nếu ngủ đêm lại Lao Chải hoặc đến đây khi mặt trời chưa mọc, bạn sẽ cảm nhận được thời khắc kỳ thú của đất trời.

Từ sớm đã có nhiều người đến đây buôn bán . Người ta không nhìn thấy mặt nhau mà chỉ nghe tiếng nói, tiếng trò chuyện . Đến gân chừng vài mét mới trông rõ mặt. Cứ như những cô gái ấy vừa bước ra từ rặng cây trước mặt. Khi mặt trời lên khỏi núi , sương dần tan , tầm nhìn ra xa hơn , những dãy núi, nếp nhà hiện ra sau những đám mây, hư hư thật thật huyễn hoặc du khách. Lao Chải hiện ra từ mây và đóng lại sau màn mây . Đó là kết thúc một ngày ở bản làng xinh đẹp và trữ tình này.

Lao Chải không ồn ào, tấp nập giống ở trung tâm thị trấn Sapa mà như ẩn mình giữa hai sườn núi. Quang cảnh thiên nhiên thật tĩnh mịch và hùng vĩ làm cho du khách có cảm giác như đang lạc vào chốn thần tiên nào đó.

Trong cuộc sống hiện đại, Lao Chải cũng được trang điểm thêm hàng cột điện, con đường rải nhựa đến tận bản làng, tuy vậy, Lao Chải vẫn không mất đi “cái chất” cuộc sống của các đồng bào dân tộc ở đây. Đến thăm nơi này, ai cũng cảm nhận rõ nét sự mộc mạc, đơn giản đặc trưng nhất hiện hữu trong một nền văn hóa độc đáo của làng dân tộc thiểu số nơi vùng cao bình yên.

Bên cạnh đó được bao bọc bởi dãy núi hùng vĩ Hoàng Liên Sơn và núi Hàm Rồng, bản làng của những người dân H’Mông, Hà Nhì hiện lên như những cư dân được thần núi che chở theo truyền thuyết của người H’Mông. Họ sinh sống, lao động một cách chăm chỉ để mong hưởng một cuộc sống an bình.

Tuy là nơi cư trú, sinh sống của nhiều dân tộc nhưng nơi đây không hề có chuyện đấu tranh hay phân biệt tôn giáo, dân tộc khác nhau. Những người H’Mông, Hà Nhì, Giáy… chung sống hòa thuận và vô cùng đoàn kết, sẵn sàng san sẻ, giúp đỡ những gì thuộc về mình cho hàng xóm cận kề.

Mỗi dân tộc sẽ phát huy những gì thuộc về thế mạnh của họ. Nếu như những người Giáy trồng trọt lúa nước thuộc thung lũng gần nguồn nước thì người H’Mông, Hà Nhì lại trồng ngô, sắn, lúa nương trên sườn đồi cao và sườn núi phía sau làng.

Nổi tiếng với hình ảnh ruộng bậc thang, được tạo nên từ những con người hăng say lao động thuở xưa, khai hoang đất đồi cằn cỗi để nay trở thành đất ruộng màu mỡ. Hình ảnh những người dân bản địa H’Mông và Hà Nhì hăng say lao động, kệ nắng kệ nóng giữa những cánh đồng bát ngát, họ nói cười, gánh lúa, chất rạ… tạo nên một bức tranh sinh hoạt mùa vụ diễn ra sinh động, đầy sức sống.

Sống trong những ngôi nhà được xây từ đất hết sức lạ mắt mà cũng rất chắc chắn, những người vợ, người phụ nữ bản Lao Chải thêu dệt công phu một cách khéo léo, nhanh chóng tạo ra những bộ trang phục truyền thống đặc sắc của dân tộc mình.

Một số trang phục có nhiều màu sắc sặc sỡ của người Hà Nhì hay đơn giản với màu xanh dương cổ truyền của người Giáy. Tất cả hòa hợp, tạo thành một bản đa sắc màu dưới mắt của khách du lịch khi đến thăm.

Những người dân Lao Chải sử dụng một loại lịch riêng, họ thường xuyên tổ chức các mùa lễ hội độc đáo và đặc sắc. Nếu đến đúng vào dịp lễ hội, du khách có thể cùng dân cư trong bản tham gia các hoạt động hấp dẫn, vui nhộn như gặt, đập lúa, cưỡi trâu, làm bánh dày…

Lễ hội của người Hà Nhì

Làm bánh dày trong lễ hội truyền thống ở Lao Chải

Đặc biệt du khách cũng đừng quên bỏ qua những đặc sản tại Lao Chải. Một số món ăn đặc trưng của dân bản độc đáo và ngon lành được chế biến từ rau, thịt gà và thịt lợn. Tất cả những nguyên liệu này đều do người dân tự trồng, tự nuôi và mang cả tinh hoa của núi rừng để làm món ăn có vị mà chẳng nơi nào có thể tạo ra được.

Mang một cảm nhận đúng nghĩa và sâu sắc về cuộc sống giữa bản làng, một cuộc sống đơn giản, chất phác, thân thiện và bình dị, ở đây không có rạp chiếu phim, trung tâm thương mại hay siêu thị… Ở đây, người dân bản Lao Chải lựa chọn tránh xa những gì thuộc về hiện đại mà trở về với một đời sống giữa thiên nhiên và núi rừng.